Dünya ve Türkiye’de stratejik bir odak haline gelen tarım sektöründe dijitalleşmenin önemini ve katkılarını tartışmak ve bu alanda gerçekleştirilebilecek AR-GE çalışmalarını değerlendirmek amacıyla Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ev sahipliğinde “Tarımda Dijital Teknolojiler Çalıştayı” düzenlendi. Program, saygı duruşu bulunulması, İstiklal Marşının okunması ve MAKÜ tanıtım filmi izlenmesiyle başladı, açılış konuşmaları ile devam etti.
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Rektör Prof. Dr. Hüseyin Dalgar, MAKÜ’de hayvancılık alanında önemli çalışmalar yapıldığını belirterek bu çalışmalar hakkında bilgiler aktardı. Rektör Dalgar tarımda dijital teknolojiler konusunda ise şunları söyledi:
“Dünyanın yaptığı gibi bizim de tarımda dijital teknolojileri artık kullanmamız gerekiyor. Dijital teknolojiler alanında Türkiye'nin ar-ge yapan ve üreten bir ülke olması oldukça değerli. Dünya, yapay zekâ ve büyük veri ile tarım 5.0 dediğimiz ya da akıllı tarım dediğimiz bir noktaya gidiyor. Türkiye'deki üniversitelerin ve ilgili kurumların bu konuya duyarsız kalmaması gerektiğini düşünüyoruz. Tarımda işgünün giderek azaldığı gerçeğini göz önünde bulundurursak, tarımsal teknolojilerin gelecek için ne kadar zorunlu olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
Naçizane bizim hayvancılık alanındaki çalışmalarımızda edindiğimiz deneyim şu ki; eğer odaklanmayı doğru kurgulayamazsak, topyekûn bir odaklanma stratejisi oluşturamazsak, çalışılan alan üniversitenin yönetim politikası olmaz ise ve kamu tarafından da finanse edilmezse bu AR-GE projeleri genellikle uluslararası yayından öteye çok geçemiyor. Çünkü akademisyenlerin geliştirdiği ürünleri belli bir aşamadan sonra piyasalaştırması gerekiyor. İşte orada ticaret odamız, borsamız, ziraat odamız yani sivil aktörler, piyasa aktörleri devreye giriyor. Özel sektörle iş dünyasıyla birlikte bu işleri yapmak çok önemli.
Bölgesel kalkınma projelerimizin kapsamına tarımda dijital teknolojiler çalışma alanını da alarak ülkemize katma değer üretebilecek bir yolculuğa çıkıyoruz. Bugün siz değerli katılımcılardan da beklentimiz Türkiye'nin tarım teknolojileri açısından öncelikleri nelerdir, nasıl bir organizasyon yapısı, nasıl bir yolculuk planlayalım bu konuda işin üstatlarından, bu işe emek vermiş insanlardan tavsiyeler alıp elimizde raporumuzu yol haritamızı oluşturmak istiyoruz.
Burdur’u ve Batı Akdeniz’i Dijital Tarım Konusunda Türkiye’nin AR-GE Merkezi Yapmak İstiyoruz
Akıllı ve çok disiplinli bir çalışma organizasyonu oluşturmak zorundayız. Elektronikçi, makineci, bilgisayarcı ve ziraatçı hocalardan oluşan geniş bir çalışma ekibi kurmalı ve birlikte çalışmalıyız. Bununla beraber işin ticarileşme ve piyasada olabilme tarafında olmak durumundayız. Burdur'u ve Batı Akdeniz bölgesindeki paydaş aktörleriyle birlikte bu bölgeyi Türkiye'nin dijital tarım konusunda bir Ar-Ge merkezi yapmak istiyoruz. Teknokentimizi bu alanda ihtisas teknokenti yapmayı hayal ediyoruz. Bunların hepsi zaman içerisinde aşama aşama hayata geçireceğimiz planlarımız. Yolculuğumuz esnasında siz değerli hocalarımız ve sektördeki önemli Ar-Ge yapanlar ya da ürün geliştiren firmaların temsilcileriyle de sürekli görüşerek ihtiyaçlarımızı belirleyeceğiz. Türkiye'nin tarım ve hayvancılık teknolojilerinde özellikle dışa bağımlı olduğu bir gerçeğini kabul edersek biz de memleketimizin bu alanındaki bir sorununa çözüm üretebilirsek, katkı sağlayabilirsek ne mutlu bize.”
Daha sonra konuşan Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Arif Behiç Tekin ise bilginin üretilmesine dikkat çekerek “Bilgiyi üretirken deneyim ve deneysellik çok önemli. Tarımda da önce bilgiyi üretip o bilgiyi teknolojiye çevirmemiz gerekir. Tarıma baktığınızda bizim tarladaki ürettiğimiz o lokal bilgi ve laboratuvarda akademik ortamda ürettiğimiz akademik bilginin ikisi de çok kıymetli. Sahadan sorunun buraya akması ve bu soruna odaklanarak bizim çözümler üretmemiz çok önemli. Sahadaki sorunu anlayarak ve oradaki üreticilerin varsa çözüm yollarını da göz önünde bulundurarak, akademik bilgilerle harmanlayıp daha iyi çözümler geliştirme şansımız olduğunu düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.
Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sayın Mehmet Topakçı ise yaptığı konuşmada tarımsal üretim sürecinde ileri teknoloji gerektiren ve insan işgücü ile başarılamayacak işlerin gittikçe arttığına dikkat çekerek “Ortalama çiftçi yaşının dünyada 58, ülkemizde ise 52 olduğu düşünülürse, yaşlanan nüfusun Makine Yalıtımı desteğine ihtiyacı olduğu söylenebilir. Ülkemizde mevcut durumda ortalama işletme büyüklüğünün az ve parsel sayısının fazla olması tarım teknolojilerinin etkin olarak uygulanmasında zorlukla oluşturmaktadır.” şeklinde konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından çalıştayın oturum panellerine geçildi. 1. Oturumda Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Metin Özgüven, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nden Dr. Hayrettin Özer ve Sera Konstrüksiyon Donanım ve Ekipman Üreticileri ve İhracatçılar Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Öztürk; 2. Oturumda Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlker Hüseyin Çelen, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nden Ömer Faruk Karamürsel, Netafim Sulama Sistemleri’nden Yılmaz Çağlar; 3. Oturumda ise Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murad Çanakçı, Antalya Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nazif Alp ve Targe Sera Otomasyon Sistemleri’nden Erdi Dilber tarafından sunumlar yapıldı.